Kalender
Elke dag wel iets te doen in je tuin. Kies hieronder de maand waarover je meer wil weten.
Januari
Hoewel de vorst het je misschien onmogelijk maakt om veel te doen, is het toch een drukke maand. De compost moet worden gekeerd en er moet mest worden verspreid. Je kunt deze maand ook al nieuwe bedden maken en voorzaaien achter een raam bijvoorbeeld met veel licht.
Wintergroenten oogsten
Spruitkool, prei, pastinaken, rapen, knollen, selderij, koolsoorten zijn enkele van de nu beschikbare gewassen.
Achter glas voorzaaien
Tuinbonen, sla, zomerkolen en spinazie bijvoorbeeld, kun je in potten of trays zaaien in een warme kas.
Voorzichtig met grond
Zware grond, die doornat is, moet je niet gaan bewerken – je vernielt dan de structuur van de grond. Om het te testen kun je even over de grond heen lopen. Als de grond blijft kleven aan je schoenen hoef je nog niks te doen. Leg een brede houten plank als loopplank op die grond om bij je planten te komen. De plank verdeeld de druk op de grond en richt zo dus minder schade aan.
Bloemkolen beschermen
De stengels van het buitenste blad moet je breken zonder dat deze helemaal afbreekt.
Buig deze daarna weer over het hart van de kool om deze tegen de kou te beschermen. Overigens beschut dit blad het hart ook tegen de zon om te voorkomen dat de bloemkool geel wordt
Controleer de netten over de kolen
Tijdens koud winterweer is de kans groter dat duiven je kolen belagen . Ze kunnen in een korte tijd een grote ravage aanrichten, waarbij ze de bladeren van de planten scheuren. Controleer dus regelmatig of de netten of de vliesbedekking op hun plaats zitten.
Slakken vangen
Kijk onder de onderste bladeren van je gewassen of daar slakken zitten. Verwijder deze uit je moestuin.
Preitips
Prei is een veelzijdige en praktische groente die in de juiste grondsoort makkelijk te telen is.
Preiplanten nemen de grond meestal voor een lange tijd in beslag. Hun grote voordeel is dat ze van de herfst tot ver in de winter geoogst kunnen worden.
•Kweek prei in de grond. Een grondsoort die vocht vast is, maar niet inde winter kletsnat wordt.
• Als je in de nazomer of in de Herst prei wilt oosten,moet je in de winter al voorzaaien in een bak in een warme kas of achter het raam op de vensterbank. Rond april kun je deze plant uitplanten.
• Prei moet je planten in diepe gaten – 15 cm diep en 5 cm in de doorsnee. Zet in elk gat één plant. Hierna niet navullen met grond,maar elk gat met water invullen om de grond rond de wortels te spoelen.
Aanbevolen rassen
Carlton: Een vroeg ras met een sterke groei en goede smaak.
Apollo: Vanaf december een hoge opbrengst. Een blauwgroene prei die goed bestand is tegen preiroest.
Toledo: Hoge opbrengst en lange witte schachten. Zijn laat in het seizoen oogstbaar.
Pancho: Eén goede,vroege oogst.
Algemene tip
Alles nalopen
Dit is een prima periode om te zorgen dat je genoeg hebt van alles wat je denkt nodig te hebben tijdens de drukke weken die eraan komen. Kijk ook of al je gereedschap schoon en gebruiksklaar is en in goede staat.
Februari
Zo tegen het einde van de winter kun je weer beginnen met zaaien en planten. Dit kan ook prima met de vroege gewassen in een kas of op de vensterbank. Onder andere tuinbonen, spruitkool, vroege zomerkolen, bloemkool en prei kunnen onder glas worden geteeld.
Zaaibedden klaar maken
Als het droog weer is, kun je alvast beginnen met het fijn harken van de grond. Breek de zware grond tot kleine, even grote kruimels en klop de grote kluiten met de bolle kant van de hark in kleinere stukken.
Kasgewassen zaaien
Tomaten, aubergines, paprika’s, pepers, meloenen en komkommers die je in je kas wilt laten groeien, kun je nu zaaien. Dit kan je het beste doen in een verwarmde broedstoof of zaaibak met deksel en bodemwarmte.
Aardperen
De knobbelige knol van de aardpeer is een heerlijke groente. De plant vereist bijna geen verzorging en is op arme grond bijzonder productief.
Tips voor aardperen
- Je kunt een aardpeer overal planten. Hoewel ze van zon en een goed doorlatende, vochtabsorberende grond houden, doen ze het ook goed in een zware schaduwrijke en droge grond onder bomen of dicht bij hagen.
- Kies de plek waar je de aardperen wilt verbouwen zorgvuldig. De planten kunnen namelijk 3 meter hoog worden en veel schaduw werpen.
- Je kunt de stengels tot op 15 centimeter boven de grond afsnoeien wanneer ze in het najaar afsterven. De wortels zullen zonder problemen de winter doorkomen. Wel doe je er verstandig aan om er een laag oude stengels, stro of krantenpapier als bescherming overheen te leggen.
- Als je geen aardperen meer wilt hebben, moet je de knollen heel zorgvuldig rooien, anders lopen ze gegarandeerd weer uit.
- Slakken kunnen de knollen uithollen en eten graag van de jonge scheuten. Bescherm de planten daarom goed.
Aanbevolen rassen
Fuseau: Deze lange, vrij zachte knollen zijn gemakkelijk schoon te maken en licht gerookt van smaak.
Stampede: Dit vroeg rijpende ras met grote knollen heeft een uitstekende structuur en smaak.
Verbeter je grond
Vruchtbare grond is goed voor de grootte, opbrengst en kwaliteit van je groenten. Breng zo mogelijk om de twee of drie jaar op de helft of een derde van je grond, goed verteerd, organisch materiaal aan. Denk hierbij aan tuincompost of oude stalmest.
Organisch materiaal zorgt voor een vezelrijke humus en voedingsstoffen in de grond. De humus absorbeert water en zorgt dat planten daarbij kunnen. De grond zal hierdoor langer vocht vasthouden en zal de drainage in zware kleigrond verbeteren. Dit is belangrijk wanneer je in het jaar daarop gewassen als wortelen, pastinaken wilt verbouwen. Hun wortels krijgen vaak rare vormen in vers bemeste grond en vertakken zich vaak.
Groenbemesters
Je kunt ook speciale gewassen telen om de grond te verbeteren. Ze hebben geen voedingswaarde, maar houden belangrijke voedingsstoffen vast en gaan onkruidvervuiling tegen. Snijd de groenbemester af wanneer hun stengels nog zacht zijn en laat al het groen nog een paar dagen verwelken voordat je het helemaal onderspit.
Je kunt in de nazomer mosterd of voederknollen zaaien op plekken waar het hoofdgewas is geoogst of verwijderd. Voederwikke en winterroggen kan je goed in het najaar zaaien en de hele winter laten staan. In het vroege voorjaar kan je het nog goed omspitten.
Welke groenten kan je deze maand al zaaien
- Erwten
- Tuinbonen
- Aubergines
- Radijs
- Sla
- Pepers en paprika
- Spinazie
- Tomaten
- Meloenen
- Komkommers
- Spruitkool
- Broccoli
- Uien
- Prei
- Bloemkool
Maart
De lente komt er aan. De vorst gaat langzaam uit de grond en het warmt voorzichtig op. Voor de moestuinders staat er weer een hoop te gebeuren. Zoals het zaaien van aardbeien of veldsla. Iedere tuinder kan zijn handen weer uit de mouwen steken in de maand maart.
Onkruid verwijderen
Ook in begin maart zal een belangrijk aandachtspunt het opruimen van de moestuin zijn. De laatste plantresten zoals een rijtje prei moeten worden verwijderd. Vergeet ook zeker niet het onkruid grondig te verwijderen, ook in de gangpaden, zodat de lente in je moestuin kan beginnen.
Doordat de maanden januari en februari erg koud zijn geweest zal de grond dat ook zijn. Je kunt een tunneltje plaatsen zodat de grond een beetje verwarmd wordt. Want zoals je weet, zorgt de koude grond er voor dat de zaden minder vlug zullen kiemen. Voordat je de eerste zaadjes wilt gaan zaaien, doe je er verstandig aan om voor de eerste zaaibeurten je moestuin om te spitten. Dit tegen de onkruidvorming.
De grond in de moestuin
De grond in de moestuin moet regelmatig gevoed worden. Dit moet gebeuren in de maximaal 40 cm diepe, vruchtbare, bovenste grondlaag waarin het wortelleven zich afspeelt. Onder die laag zit steriele grond waar de planten niets aan hebben.
De vruchtbare laag moet het liefst rul en kruimelig zijn, waardoor de lucht en het water in de grond kunnen doordringen. Het bodemleven en de wortels hebben water en lucht nodig. Het bodemleven heeft lucht nodig om te voorkomen dat er stinkende rottingsprocessen op gang komen.
Bemesten
Anorganische of kunstmeststoffen zijn chemische producten die de planten een snelle, sterke groeistoot geven. Organische of biologische meststoffen komen langzaam vrij en werken daardoor ook langdurig. Bemesting op z’n tijd doet de meeste tuinen goed. Er zijn grofweg drie soorten mest: organische mest, natuurlijke meststoffen (als aanvulling op organische mest) en kunstmest.
Als je rekening wilt houden met het milieu, dan is organische mest (gemaakt van compost of dierlijke mest) de beste keuze. Organische mest maakt namelijk nuttig gebruik van reststoffen. Daarnaast is het een goede bodemverbeteraar. Organische mest verbetert niet alleen de hoeveelheid voedingsstoffen maar ook de structuur van de bodem. Dat houdt het bodemleven gezond en maakt planten beter bestand tegen schadelijke bacteriën en schimmels. Bovendien kan de bodem dan beter regenwater vasthouden, waardoor het besproeien van de tuin met regenwater minder vaak nodig is.
Compost
Compost kun je het best door het bovenste grondlaagje mengen. Hierdoor wordt de grond losser. Dat helpt de plantenwortels bij het opnemen van de voedingsstoffen. Compost kun je ook gebruiken voor het gazon: strooi het dan uit in een dun laagje. Voor zware grond (kleigrond) is het najaar de beste periode; voor overige grondsoorten is het voorjaar een goede tijd.
Goede buren, slechte buren
Elke maand zetten wij 5 verschillende groente op een rij, wat er wel en niet naast elkaar gezaaid kan worden.
Aarbeien
Goede buren:
Knoflook, prei, radijsjes, spinazie
Slechte buren:
Koolsoorten
Kropsla
Goede buren:bieten, maïs, witlof, tomaten
Slechte buren:
Selderie, peterselie
Erwten
Goede buren:
Wortels, komkommers, koolsoorten
Slechte buren:
Uien, prei, knoflook
Koolsoorten
Goede buren:
aardappels, erwten, pepermunt
Slechte buren:
Mosterd, aardbeien, uien
Prei
Goede buren:
uien, koolrabi, tuinkers
Slechte buren:
Bonen, Erwten
April
De lente is nu officieel begonnen. De eerste zaaisels staan een paar centimeters hoog. Het is in veel gevallen alweer tijd om te zaaien om voor voortdurende groenteaanvoer te zorgen.
Water geven
Doordat de grond nog nat is van de winter, hoef je in het voorjaar zelden water te geven, maar koude droge wind kan de zaden uitdrogen. Dan is een beetje water welkom.
Zaailingen uitdunnen
Zodra je zaailingen kunt beetpakken, kan je beginnen met het uitdunnen op de plekken waarvan je ziet dat ze te dicht op elkaar staan. Zo voorkom je dat de zaailingen tegen elkaar aangroeien.
Binnen kweken
Een aantal groenten en bloemen kunnen nog binnen worden gekweekt om straks in de moestuin te worden verplant.
Onderhoud
Ook de moestuin moet er goed uitzien. Dus blijf wieden, houd de paden schoon en haal steeds al het afval weg.
Ongedierte uit de moestuin
In plaats van ongedierte rechtstreeks aan te vallen, kunnen de moestuinders ook natuurlijke maatregelen nemen zoals:
- Gezonde planten voldoende water en voedingsstoffen geven zodat ze de insecten beter kunnen afweren.
- De weg naar de planten moeilijker bereikbaar te maken door het onkruid en afval weg te halen.
- Maak ter bescherming gebruik van netten of plastic doeken.
Wist je dat grapefruitschillen huisjesslakken en naaktslaken uit de moestuin houden?
Aardappelen kweken
Aardappels kweken is niet zo moeilijk, aardappels houden van flink wat mest en/of compost.
Poten
Je kunt de pootaardappels ook voorkiemen, daar kan al in begin maart mee begonnen worden. In april kunnen we gaan uitpoten in de volle grond.
Als je vroeg begint in maart moeten ze afgedekt worden met plastic. Laat de spruiten op de aardappel niet te groot worden tijdens het voorkiemen, anders breken ze te snel af bij het poten.
De aardappels moeten in de moestuin ongeveer een 50/60 cm uit elkaar gepoot worden en ongeveer 12/15 cm diep.
Pas op voor vorstschade als de scheuten net boven de grond komen. Bedek ze met wat aarde om vorstschade te voorkomen. Zodra de planten 25 cm hoog zijn kan je beginnen met aanaarden (aarde over de aardappels). De aardappels komen anders boven de grond te liggen, worden ze groen en zijn ze niet meer eetbaar.
Oogsten
De oogsttijd is vanaf eind juni voor de vroege oogst tot oktober voor de late oogst.
Het is ook lekker om ze vroeger te oogsten. Zo heb je krieltjes waar je de schil makkelijk van af kan wassen.
Haal voor het oogsten de aardappels voorzichtig met een greep of spitvork uit de grond om beschadigingen te voorkomen.
Goede buren, slechte buren
Waar moet je rekening mee houden bij het zaaien? Wat kan er wel en niet naast elkaar worden gezaaid.
Radijsjes
Goede buren: Kropsla, tomaten, bieten en dille.
Slechte buren: Komkommers
Uien
Goede buren: Wortelen, bieten, aardbeien
Slechte buren: Koolsoorten, bonen
Courgettes
Goede buren: Uien, stokbonen, maïs
Slechte buren: geen
Komkommer
Goede buren: bonen, erwten, kool
Slechte buren: Tomaten, radijsjes
Selderie
Goede buren: Stambonen, tomaten, prei
Slechte buren: Kropsla, maïs
Mei
De lente is in volle gang. Volgens veel tuiniers is mei de beste maand in de tuin, vol ontwikkeling en fris groen. Hopelijk is het merendeel van het zaaiwerk gebeurd, maar er zijn altijd dingen die je over het hoofd gezien hebt. Geen ramp, in de maand mei kan dit nog prima recht gezet worden. In mei kan er nog goed gezaaid worden. De zaden die in maart en april zijn gezaaid, zorgen nu voor een groen tapijt. Je kunt goed zien waar de gaten zitten, die je met nieuwe zaaisels kan vullen.
Halverwege de maand mei is het tijd om te oogsten. De eerste bietjes en worteltjes zijn al oogstbaar. De maanden werk vooraf, werpen nu hun vruchten af!
Blijven zaaien
Er kan nog genoeg in de volle grond gezaaid worden zoals bietjes, late erwten, wortelen, broccoli, slasoorten, radijzen, rucola, knollen en spinazie.
Zaai vorstgevoelige soorten
Zaai sperziebonen, courgettes, komkommers meloenen en maïs pas in de volle grond als er in de komende zes weken geen vorst meer komt.
Kasgewassen planten
Gevoelige gewassen, zoals aubergines, paprika’s en tomaten, kunnen in de volle grond van de kas of in kweekzakken worden geplant. Als je ze buiten wil uitplanten moet je ze eerst nog een paar weken in de kas houden.
Inhaalslag
Je kunt nog steeds alle groentesoorten zaaien en planten die je eigenlijk al eerder in het voorjaar had moeten opkweken. Ze zullen de achterstand snel inhalen. Het is bij slecht gedraineerde tuinen en op koude plekken zelfs beter om tot het eind van het voorjaar te wachten.
Ongedierte
Rond deze tijd groeien je groente hard. Aangezien wortelen, pastinaken en de koolsoorten nog steeds last kunnen hebben van ongedierte. Daardoor moet je ze zo lang mogelijk onder het tuinvlies of insectengaas houden.
Steun geven
Erwten hebben rijshout of gaas nodig om tegen te klimmen en tuinbonen moet je misschien met tuintouw aan stokjes binden.
Aardappels aanaarden
Ga door met het aanaarden van de scheuten die opkomen om te voorkomen dat de scheuten groen worden. Breng de aarde rond de stengels aan. Je hoeft de scheuten niet helemaal meer bedekken als er geen kans meer op nachtvorst is.
Wieden
Het onkruid groeit nu hard. Schoffelen tijdens droog weer maakt veel wiedwerk met de hand overbodig.
Tuinbonen kweken
Tuinbonen kweken kan iedereen. Het worden sterken planten met blauwgroen blad en zoet geurende bloemen.
Voor heel vroege teelt moet je in de herfst buiten zaaien in nog warme grond. Kies een beschutte plek en een winterhard ras.
Volwassen planten zijn nogal windgevoelig, kweek ze daarom op een zonnige, beschutte plek. Sterk, snoeihout zorgt voor een onopvallende steunconstructie.
Als de jonge bonen aan de basis van de plant beginnen te verschijnen, moet je de groeitoppen wegknijpen om de energie van de plant te concentreren op de peulvorming. Haal de top van iedere plant met daaraan twee bladeren weg. Deze bladtopjes zijn gekookt erg lekker.
Als zwarte bonenluizen de jonge scheuten koloniseren, moet je die tussen duim en wijsvinger plat knijpen.
Aanbevolen tuinboon rassen
The sutton: Laag ras, uitstekend voor open plekken en kleine tuinen. Deze geeft een grote opbrengst.
Aquadulce Claudia: geschikt om in de herfst buiten in de nog warme grond te zaaien. Winterhard en vroeg rijp.
Algemene moestuintips in mei
Vanaf midden mei, nadat de “ijsheiligen” voorbij zijn, mag alles gezaaid en geplant worden. Nachtvorst wordt dan zeldzaam.
Wees op je hoede voor de koolvlieg. Zij is actief vanaf midden april tot einde mei.
Neem eveneens uw voorzorgen tegen ajuin en wortelvlieg. Tuingaas is hiervoor de beste bescherming.
Verzamel nu alle beschikbare, organische afval om je composthoop op te zetten. Alle groene planten uit de natuur zijn bruikbaar. Oude zaden zijn reeds gevallen en nieuwe zijn nog niet aanwezig. Let wel op de aanwezigheid van sommige plantenwortels. Wanneer zij aan de buitenkant van de composthoop zitten, gaan zij zeker verder groeien.
Goede buren, slechte buren
Aardappels
Goede buren:
Koolsoorten koolrabi spinazie
Slechte buren:
zonnebloemen, tomaten
Andijvie
Goede buren:
Stokbonen, knolvenkel
Slechte buren:
geen
Asperges
Goede buren:
Tomaten, peterselie
Slechte buren:
Knoflook, uien
Stambonen
Goede buren:
koolsoorten, koolrabi
Slechte buren
Knolvenkel, erwten prei
Maïs
Goede buren:
tomaten, kropsla
Slechte buren:
selderie, bieten
Juni
In de loop van de maand juni komen er wat stukjes grond in de moestuin vrij. Spinazie, peulerwten, slasoorten, vroege aardappelen, lenteuitjes en jonge worteltjes ruimen in de loop van de maand juni soms al de baan voor een volgend gewas. In juni is eigenlijk nog te vroeg om de kaart van de echte najaarsgroenten en nateelten te trekken. Er zijn immers nog heel wat hoofdteelten die kunnen opgestart worden.
In juni kan het in eens erg warm zijn. Water geven wordt dan een nieuwe prioriteit. Zorgen dat er genoeg te drinken valt is van levensbelang. Zeker voor zaailingen die zich net gaan ontwikkelen en voor pas verplante gewassen. Het is dus de moeite waard, tijd te besteden om het water terecht te laten komen bij de gewassen die het meest nodig hebben.
Wat moet er gebeuren in de moestuin in juni
Begin met oogsten
De eerste zomerworteltjes, rode bietjes en tuinbonen zijn aan het begin van de zomeroogst klaar. Aangezien de versheid verminderd als ze ouder worden, moet je ze meteen oogsten. Dat maakt ook ruimte vrij voor latere gewassen.
Snel aan de slag
In juni zijn de omstandigheden optimaal. De warme tempraturen en de vochtige grond geven een uitstekende groei. Later in de zomer zijn de omstandigheden minder gunstig. Zorg dus dat al je gewassen halverwege juni geplant en aan het groeien zijn.
Gevoelige gewassen zaaien
Nu kun je gewassen zaaien die snel doorschieten als ze koude of korte dagen beleven. Dat geldt onder andere voor witlof, andijvie en Chinese kool.
Blijven controleren op ongedierte
Insectenplagen beginnen in de zomer schadelijk te worden. Rode spintmijten houden van hete,droge omstandigheden en zorgen voor bladverlies bij sperziebonen,pronkbonen en kasgewassen.
Als de schade serieus dreigt te worden, moet je meteen ingrijpen.
Ziekten voorkomen
Valse meeldauw kan in de drogere perioden gevaarlijk zijn voor courgettes, komkommers, erwten, pompoenen en koolrapen. Vochtig blijvende grond kan de schade beperken, geef daarom zorgvuldig water.
Kasgewassen
Gewassen zoals tomaten, paprika’s, aubergines en komkommers, die onder glas volwassen moeten worden, moet je nu planten.
Tips bij het telen van wortelen
•Om snel wortels te kunnen oogsten,moet je aan het eind van de winter voorzaaien in koude bakken of cloches. Met deze glazen cloches kunt u de kleine zaailingen toch net iets meer warmte en beschutting bieden in de tuin.
•Bij het telen van lange wortelen is het belangrijk dat je goede lemige of zandige grond hebt die diep bewerkt kan worden.
•Probeer wortels dun te zaaien om ze later niet te hoeven uitdunnen.
•Houd wortelvliegen ver weg, gebruik hiervoor insectengaas of door de wortelen met tuinvlies te bedekken.
•Kleine gevoelige tuinworteltjes kun je al na 12 -16 weken oogsten. Doe dit met de hand. Grotere wortelen en winterwortelen haal je met een tuinvork uit de grond.
Kies de juiste rassen en je kunt van half mei tot maart wortelen oogsten.
Aanbevolen rassen
Adelaide: uitstekend vroeg ras,geschikt om onder glas te zaaien.
Flyaway: een middelgroot ras met wortelen met een stompe punt en zoet vlees. Goede resistentie tegen wortelvlieg.
Parmex: een rond worteltje, ideaal voor ondiepe teellagen en potten. Zeer uniform en met een mooie kleur.
Algemene moestuintips in juni
Doe het rustig aan met meststoffen. Teveel mest toedienen kan leiden tot grote problemen voor het milieu. Stikstof is erg goed in water oplosbaar en spoelt gemakkelijk via grondwater naar de rivieren,waar het snelle groei van algen veroorzaakt. Dit alles verstoort het evenwicht in het rivierleven. Gebruik daarom dus alleen meststoffen als ze nodig zijn,geef ze op het juiste moment water en houd je aan de aanbevolen hoeveelheden.
Juli
Juli is veelal een warme maand, dat betekent dat er volop kan worden geoogst. Enkele stukken grond komen hierdoor leeg te staan en zijn klaar voor de volgende teelt.
Bij het kweken in een kas is het belangrijk om goed te ventileren en hoge temperaturen te voorkomen om ziektes en schimmels te vermijden.
Wat moet er gebeuren in de moestuin in juli?
Aardappels en tomaten
In volle grond is de aardappelziekte nu een voortdurende bedreiging voor aardappels en tomaten. Vooral als het een nat jaar is, dan ontkom je niet aan herhaalde bespuiting om zo de ziekte te verkomen.
Oogst
Pluk zoveel mogelijk zoveel mogelijk gewassen, des te meer zullen ze produceren. Als je enkele vruchten rijp laat worden, zal de plant stoppen met zaad produceren.
Extra gewassen
Als er grond vrijkomt kun je snelgroeiende soorten zoals bieten,sperziebonen, koolrabi,radijzen,winterbladgroenten en knolletjes zaaien.
Kasgewassen
tomaten, komkommers,paprika’s, meloenen etc. hebben water en vloeibare voeding nodig. om plagen te voorkomen moet je biologische middelen toepassen.
Zaailingen dunnen
Opeenvolgende zaaisels moeten worden gedund tot ze op de juiste onderlinge afstand staan.
Pronkbonen water geven
Geef bonen voldoende water bij de wortel zolang ze aan het bloeien zijn. Hierdoor bevorder je ook de nieuwe bloemvorming.
Tips voor rodebieten
- Zaad is een vruchtje dat uit drie of vier zaden bestaat. Dun de
- zaailingen tot er Eén per groepje over is, 10 cm uit elkaar.
- Vanaf het voorjaar tot de zomer kun je elke 2 weken een kort rijtje zaaien voor een regelmatige aanvoer van bietjes.
- Licht,goed doorlatende grond geeft de beste vroege opbrengst.
- Tijdens droge perioden moet je grondig water geven. Houd rekening met water geven iedere 10-14 dagen. Gebrek aan water kan de wortels verhouten. Terwijl wisselende beschikbaarheid van water de wortels kan doen splijten.
- Kleine baby bietjes kun je vanaf de grote van een golfbal oogsten. Je moet wel uitkijken dan ze niet groter worden dan een tennisbal, omdat ze anders een nare, houtige structuur kunnen ontwikkelen.
Aanbevolen rassen
Boltardy: Kan vroeg worden gezaaid. Zachte schil,weinig kans op doorschieten en een zeer mooie kleur.
Algemene moestuintips in juli
Augustus
Augustus is weer aangebroken. Het is de tijd die echt opbrengst oplevert. Er valt heel veel te oogsten. Het is een maand waarin je meer zult oogsten dan zaaien. Lange lome avonden waarop je lekker buiten kan zitten en kan genieten van je tuin en de grote opbrengst.
De moestuin is nu volgroen en hier en daar doorspekt met felle kleuren van ondermeer tomaten en paprika´s. Veel water geven, mesten, onkruid wieden, opschonen en netjes maken zijn nu je dagelijkse bezigheden.
Dit is een uitstekende periode om je eigen oogst met vrienden, buren of familie uit te wisselen. Het uitwisselen van gewassen en observaties verrijkt je tuinervaring.
Wat moet er gebeuren in de moestuin in augustus?
Zaaien voor het aankomende jaar
Aan het begin van deze maand kan je beginnen met zaaien voor het volgende jaar. Denk hierbij aan: snijbiet maar ook kolen en lente-uitjes.
Groenbemester zaaien
Als er plaats over is en de grond voldoende vochtig is,kun je knollen en bijvoorbeeld mosterd zaaien om zo de vruchtbaarheid van de grond te verbeteren.
Tomaten
Bind de tomaten nog eens aan en top de opgaande stamtomaten.
Klimbonen toppen
Als ze de top van hun klimsteun hebben bereikt,haal dan de topjes eraf. Op deze manier zet je de plant aan om extra veel peulen te vormen.
Zaailingen uitplanten
Gewassen die aan het begin van de zomer zijn opgekweekt, moeten nu worden uitgeplant.
Ziekten en plagen
De aardappelziekte is gevaarlijk in natte perioden. Van de aangetaste aardappelgewassen moet je het blad verwijderen en weg doen. De aardappels moet je +- 14 dagen later rooien. Tijdens warmere perioden kunnen rupsen grote schade aanrichten bij de leden van de kolen. Controleer ook regelmatig op wortelvlieg, aantasting kan de wortel ruïneren.
Grondig opruimen
Haal alle resten van geoogste groeten gelijk weg om ongedierte en ziektes te voorkomen. Hierdoor zul je ook merken dat het onkruid bestrijden makkelijker wordt.
Tips voor tomaten
Er zijn honderden tomatenrassen, kleine tot enorme vleestomaten.
Ze zijn er in verschillende kleuren en vormen en je kunt er heel lang mee blijven experimenteren.
•Om succes te hebben met tomaten heb je veel warmte nodig. Geef ze daarom de warmste plek die je te bieden hebt. Buitenrassen moet je al vroeg zaaien en je moet over het juiste ras beschikken.
•Kweken in een kas,serre of in een goedkope plasticfolietunnel geven een sneller resultaat en langere opbrengsten.
•Droge omstandigheden kunnen neusrot veroorzaken, een vervelende ziekte waarbij een deel van de vrucht zwart kleurt. Voorkom dit dus door regelmatig water te geven.
Aanbevolen rassen
Sungold: Een buitengewoon zoete,oranjerode kerstomaat die het met een beetje bescherming het beste zal doen.
Gardener’s Delight: Een kerstomaat met een uitzonderlijk zoete smaak. Vormt lange trossen,onder glas of buiten op warme plekken kweken.
Outdoor Girl: Een klassieke,ronde,rode tomaat met goede smaak. Voor buiten.
Summer sweet: Royale,vroege opbrengsten van kleine,rode,sappige pruimtomaten. Kweken buiten of onder glas.
Algemene moestuintip
Net zoals groentegewassen hebben vruchtengewassen het liefst vruchtbare,iets vochtig blijvende, maar wel goed doorlatende grond. Diverse vormen kunnen in potten worden gekweekt; een zware potgrond,bijvoorbeeld voor kuipplanten,is dan vaak het beste.
September
In deze maand zal het weer gaan veranderen. De lucht zit vol van het aroma van rijpend fruit en uitbloeiende bloemen.
Het is de hoogste tijd om een groot deel van de oogst uit de moestuin te verwerken en laten invriezen. Het is natuurlijk ook mogelijk om dit op andere manieren te bewaren. Bijvoorbeeld door erwten of bonen in grote glazen potten te bewaren.
De groeiomstandigheden van de gewassen deze maand zullen een beetje schommelen. Vochtig en koel weer is nou niet bepaald groeibevorderlijk maar wel weer gunstig tegen plaagdieren zoals slakken.
Wat moet er gebeuren in de moestuin in september
Aardappels oogsten
Deze maand zijn de bewaaraardappels oogstrijp; kies hiervoor een droge dag met een beetje zon. Als je aardappels te lang in de grond laat zitten zullen slakken de knollen aanvreten waarna je ze niet meer kunt bewaren. Nadat de aardappels uit de grond zijn,moet je ze eerst een paar uur laten drogen op het grondoppervlak. Bewaar de goedgekeurde aardappels op een donkere,koele plek.
Uien planten
Aan het eind van de maand kun je uitjes planten voor een zeer vroege opbrengst in het komende jaar. Let wel op dat er maar een paar rassen geschikt zijn voor deze late planting. Plant de uitjes op een beschutte plek in goed gedraineerde grond.
Blijf regelmatig oogsten
Blijf bonen en courgettes,komkommers,enzovoort plukken als ze nog jong en zacht zijn. In deze tijd van het jaar zullen ze minder goed eetbaar worden. Ook sla moet je snel oogsten anders gaat ze zaad vormen en wordt het bitter.
Tuinafval composteren
Een enorm goede bodemverbeteraar is zelfgemaakte compost. Doe al je tuinafval in de compostbak,behalve zieke en lastige onkruiden.
Neusrot
Blijf zorgen voor voldoende water zodat neusrot geen kans heeft bij bijvoorbeeld: paprika’s en tomaten. Als er een zwarte oneetbare plek verschijnt aan de onderkant ben je al te laat dus blijf hier op letten.
Tips voor suikermais
Als je hem op het juiste moment plukt heeft suikermaïs een onovertrefbare smaak. Concurrentie bestaat er niet bij een maïskolf die binnen een uur wordt geoogst ,gekookt, en gegeten.
•In de koudere gebieden moet je een aantal maatregelen nemen om een goede opbrengst te krijgen. Zaai de zaadjes in kleine potten en plant deze later pas uit als de kans op nachtvorst totaal is geweken. Bij warmere streken kun je de zaadjes buiten zaaien op een zonnige beschutte plek met goede doorlatende grond.
•Kweek suikermaïs altijd in groepen van minstens vier planten in de lengte en de breedte voor een goede bestuiving.
•De superzoete rassen zijn speciaal ontwikkeld om zachte korrels te vormen. Deze moet je niet samen telen met oudere rassen omdat de korrels anders zetmeel gaan vormen.
•Als de maïs oogstklaar is zijn de korrels bleekgeel en zal er een melkachtige sap komen bij het fijnknijpen.
Algemene moestuintips in september
- Bij het planten van fruitbomen, kan je best de bodem goed voorbereiden. In de moestuin en ook in de kruidentuin, kan je ook met bloembollen werken. Allium-soorten bijvoorbeeld zijn zeer decoratief.
- Hou geen zaden over van hybridenrassen.
Het blad en andere delen van aangetaste planten moet je niet composteren.
Oktober
De weersveranderingen in oktober zijn heel groot. Lichte warme dagen kunnen aanvoelen alsof de nazomer gewoon doorgaat, en dan plotseling zijn er guru-kou invallen die ons waarschuwen niet te zelfvoldaan te zijn. Niet alleen het weer verandert maar de temperatuur kan zonder waarschuwing vooraf naar beneden gieren. De nachtvorsten betekenen het einde voor gevoelige gewassen. Het is niet allemaal treurnis in de tuin. De grond is nog warm en je kunt winterbladgroenten uit de trays buiten planten en ze zelfs nog direct ter plekke zaaien. Het is ook zeker de moeite om waard om met groenbemester te experimenteren.
Wat moet er gebeuren in de maand oktober
Pas op voor nachtvorst
Het hangt er wel vanaf waar je tuiniert, maar de eerste nachtvorsten zullen waarschijnlijk deze maand voorkomen. Zorg dat je erop bent voorbereid.
Wintersla beschermen
Je kunt cloches gebruiken om wintersla te beschermen als het kouder wordt.
Buitentomaten oogsten
Pluk alle hele trossen met alle vruchten die er nog aan zitten en leg ze binnen of in de kas om te rijpen.
De grond opwarmen
Gebruik cloches over zaaiplekken om regen weg te houden en de grond wat op te warmen.
Composteer de pronkboonplanten
Het bovenste deel van pronkboonplanten is uitstekend materiaal voor de composthoop.
De wortels kun je in de grond laten om ze later onder te spitten. Tevens brengen ze stikstof in de grond.
Tips voor pompoenen
Pompoenen zijn de perfecte vruchten voor de herfst.
• Pompoenplanten zijn erg vorstgevoelig, dus je kan ze
het beste gewoon thuis voorzaaien of in een vorstvrije kas. Pompoenen moet je pas uitplanten als de laatste nachtvorst is verdwenen.
• Pompoenen hebben een lange en warme groei periode nodig om volledig rijp te worden. Geef ze dus een zonnige en meest beschutte plek en teel ze in vruchtbare grond.
Om zo groot mogelijke pompoenen te kweken moet je aan elke plant maar één vrucht laten zitten en zo veel mogelijk water en extra voeding geven. Als hij opzwelt moet je hemvrij van de vochtige grond en ongedierte houden. Leg ze bijvoorbeeld op een houten plaat.
• In de winter moet je de pompoenen bewaren op een droge, koele en vorstvrije plek. Probeer ze wel zo lang mogelijk aan de plant te laten zitten totdat ze een taaie schil krijgen.
Aanbevolen rassen
Becky: een typische klassieke Halloween pompoen,perfect om uit te snijden. Is ook erg vruchtbaar en heeft een hoge opbrengst.
Hundreweight: een vergelijkbaar soort als de “becky”, maar veel groter en heeft een rankende klimmende groei.
Algemene moestuintip:
Preimot
Motten worden weer actief. Het is nu de hoogste tijd om uw prei te beschermen tegen deze ongewenste moestuinbewoner. Het zijn de rupsen van de preimot die gangen vreten in het loof en zich een weg banen tot diep in het witte gedeelte van de prei. Door de verwonding die hierdoor wordt aangebracht, hebben schimmels en bacteriën vrij spel waardoor rotting kan optreden. Wanneer deze parasiet niet bestreden wordt, hebt u kans dat u een deel van uw oogst verloren ziet gaan.
November
November is de maand om vooruit te denken. Je moet de basis aanleggen voor het volgende jaar. Je hoeft nu niet te spitten. De komende tijd zal vorst de structuur van de grond breken en deze losser maken. In het voorjaar moet de grond dan een stuk makkelijker te bewerken zijn. Dit om de fijne zaailaag te krijgen waar we allemaal naar streven om er onze zaden in te laten kiemen. In verhoogde en diepe bedden kun je direct halfverteerde compost op het grondvlak aanbrengen op de plaatsen waar je komend seizoen groenten wil gaan telen. In onze tuinen worden we omringd door bladverliezende bomen. November is de maand om afgevallen blad op te ruimen.
Wat moet er gebeuren in de maand november
Tuin vrijmaken
Je moet de tuin nu gaan vrijmaken maken van zomergroente. Plantenresten kun je direct gebruiken op de bodem van een geul waar je volgend jaar pronkbonen boven kunt telen. Het is het begin van een nieuwe cyclus.
Tuinbonen zaaien
Alleen in warme gebieden kun je zo’n herfstzaaisel met tuinbonen
proberen – in koude, open gelegen tuinen kun je beter tot het voorjaar wachten. Zaai op plekken waar je met cloches de grond hebt beschut. Neem ook een redelijk winterhard ras, zoals “Aquadulce” of “the sutton”
Rabarber verjongen
Oude wortelkluiten van rabarber hebben er baat bij als je ze opgraaft en met een scherpe spade in stukken deelt. Zorg wel dat ieder stuk een paar groeiknoppen heeft. Herplant de stukken in de grond die je hebt verrijkt met goed doorgerotte compost of ander organisch materiaal
Houd wintergroenten bereikbaar
In koude gebieden kan de grond gedurende langere perioden bevroren blijven. Daarom is het aan te raden enkele pastinaken, rapen en wat prei uit te graven en die op een geschikte plek bij te kuilen. Je moet ze er tijdens koud weer gemakkelijk uit kunnen halen.
Vroege spruiten oogsten
Vroeg rijpende spruitkoolrassen kun je deze maand al oogsten. Pluk ze altijd van onderaf naar boven. Trap met je hak de planten weer vast in de grond als ze zijn losgewrikt door herfst.
Tips voor knolselderij:
- Zaai de kleine zaden in het vroege voorjaar in potten of trays met vakjes om het gewas.
- Geef het alle tijd om het te laten uitgroeien.
- Plant de zaailingen 30 cm uit elkaar in rijen met 45 cm tussenruimte en geef ze veel water. Probeer het goed te beschermen tegen slakken.
- Op zwaardere grond, en grond die lang nat blijft, moet je laat in het najaar oogsten en de knollen bewaren na er het blad afgedraaid te hebben.
- Bewaar ze in kistjes met vochtig turfmolm of kokosvezels in een koele omgeving.
Aanbevolen rassen
Monarch: Een ras met zachte schil en zacht vlees; kan vanaf de vroege herfst worden geoogst
Briljant: Grote, ronde,vlezige knollen van goede kwaliteit en uitstekende smaak.
Zaaien in een pot
We hebben meestal geen grote hoeveelheden planten nodig. We kunnen voor de potten altijd wel een gunstig plekje zoeken om de planten voor te trekken. We kunnen de planten in min of meer gecontroleerde omstandigheden laten opgroeien. Daarnaast zijn ze minder afhankelijk van het weer.
- Plastic potten worden in het algemeen het meeste gebruikt. In deze potten droogt de kluit niet snel uit. In de volle zon kan de aarde te heet worden.
- In poreuze aardewerkpotten is de temperatuur en luchttoevoer beter dan in plastic maar de kluit is wel gevoeliger voor uitdrogen, zeker in warm weer.
- Turfpotjes zijn handig om in het vroege voorjaar afzonderlijke plantjes voor te trekken. De plantjes kunnen met potje en al geplant worden. De wortels groeien er gewoon doorheen. De potjes zijn wel gevoelig voor uitdrogen in warm weer. Ze onttrekken zelf vocht aan de aarde en verdampen dat weer aan de buitenkant.
- Perspotjes zijn eigenlijk geen potjes maar samengeperste kluitjes potgrond. In een tuincentrum worden groenteplantjes vaak in deze potjes aangeboden. Door het samen persen blijft de kluit intact en zijn ze gemakkelijk te hanteren. Er zijn ook apparaten in de handel waarmee zelf potjes geperst kunnen worden. Het bodemmengsel bestaat uit potgrond en een deel zand (bv 1/4 deel). Voor het samenpersen moet het mengsel goed nat worden gemaakt.
- Half doorgesneden plastic buizen vormen ook prima materiaal om plantjes in voor te trekken.